Franchiseovereenkomst

Een franchiseovereenkomst is een contract tussen een franchisegever en franchisenemer, waarin afspraken worden vastgelegd over het gebruik van een merk, bedrijfsformule en de bijbehorende ondersteuning. Maar wat houdt zo’n overeenkomst precies in? En welke rechten en plichten hebben beide partijen?

Wat betekent zo’n overeenkomst?

Dit is een contract waarin een ondernemer (de franchisenemer) tegen betaling gebruik mag maken van de naam, het concept en de ondersteuning van een andere onderneming (de franchisegever). Dit kan onder andere gaan over marketing, inkoopvoordelen en bedrijfsvoering.

Sinds de invoering van de Franchisewet op 1 januari 2021 gelden er wettelijke regels voor zulke overeenkomsten, die de positie van de franchisenemers moeten versterken (Art. 7:911 Burgerlijk Wetboek).

Wat moet er in een contract komen te staan?

Het contract moet aan bepaalde voorwaarden voldoen. De belangrijkste voorwaarden zijn:

• Duur van de overeenkomst 
• Vergoeding en financiële afspraken: zet er specifiek in welke vergoeding er betaald moet worden, zoals voor het bijdragen voor marketing.
• Gebruik van intellectueel eigendom: leg vast welke merken, logo’s en andere intellectuele eigendommen de franchisenemer mag gebruiken en onder welke voorwaarden.
• Zorgplicht: de franchisegever moet hulp bieden om de franchisenemer te ondersteunen, bijvoorbeeld door cursussen te geven en financiële hulp te bieden.
• Beëindiging en overname: leg de voorwaarden vast waaronder het contract kan worden beëindigd en wat de consequenties zijn, inclusief regelingen over eventuele overname van het bedrijf.
• Goodwill: bepaal hoe de waarde van de opgebouwde klantenkring wordt berekend en verrekend bij beëindiging of overname (Art. 7:920 Burgerlijk Wetboek).
• Concurrentiebeding: beperkingen voor de franchisenemer om na beëindiging van de overeenkomst naar een concurrent gaat. Het beding geldt voor maximaal een jaar na het beëindigen van de overeenkomst.

Volgens de Franchisewet moet de franchisegever minstens 4 weken voor het tekenen van de overeenkomst belangrijke informatie doorgeven aan de franchisenemer. Hiermee wordt bedoeld financiële bijdragen, contractvoorwaarden en eventuele verplichtingen. Tijdens deze bedenktijd mogen er geen wijzigingen in de voorwaarden worden aangebracht of betalingen worden geëist (Art. 7:914 Burgerlijk Wetboek).

Soorten overeenkomsten

Er zijn veel verschillende franchisevormen. De twee bekendste zijn:

Hard franchise

Bij dit contract moet de franchisenemer zich strikt houden aan de regels en procedures van de franchisegever. Dit betekent dat alle aspecten van de bedrijfsvoering zijn vastgelegd. De voordelen hiervan zijn dat de franchisenemer veel zekerheid heeft bij de opstart van zijn onderneming, de franchisegever er zeker van is dat het zijn imago blijft behouden en de ondersteuning vanuit de franchisegever groter is dan bij een soft franchise.

Soft franchise 

Bij dit contract heeft de franchisenemer veel meer vrijheid om eigen keuzes te maken binnen de bedrijfsvoering. Hij mag vaak zelf beslissen over reclame, inkoop, marketing en voorraad. De voordelen van dit contract zijn dat de franchisenemer zijn omzet kan optimaliseren door zelf inkoop- en verkoopprijzen te stellen, de franchisegever het optimale uit zijn formule kan halen door de verschillende methodes van zijn franchisenemers, en de franchisenemer vrijer is om zijn onderneming op zijn eigen methode te exploiteren.

Beëindiging van een contract

Het contract kan op verschillende manieren eindigen:

• Opzegging van de overeenkomst: hierbij gelden de opzegtermijnen en voorwaarden die in het contract zijn vastgelegd.
• Ontbinding van de overeenkomsten: als één van de partijen zich niet aan de afspraken houdt, kan de overeenkomst ontbonden worden.
• Tussentijdse opzegging: in bepaalde situaties, zoals bij faillissement of ernstige misstanden, kan de overeenkomst tussentijds worden beëindigd. 

Na beëindiging van het contract kan er sprake zijn van een concurrentiebeding. Dit beding mag maximaal 1 jaar duren en alleen betrekking hebben op het gebied waar de franchisenemer actief was.

Een sterke samenwerking

Een goed opgestelde franchiseovereenkomst voorkomt veel juridische problemen. Door goed op de hoogte te zijn van de wettelijke regels, evenals van je rechten en plichten, kun je als franchisenemer beter voorbereid een succesvolle onderneming starten.