Zelfs als ondernemers zwetend en misselijk wakker worden, vinden ze zichzelf niet ziek. Wat af moet, moet af. Ze hebben de luxe niet om een dagje niet te werken, want wie houdt de toko dan draaiende? Als je deze arbeidsethos ook van je personeel verwacht, staat je een bergketen aan frustratie te wachten. Werken voor een baas is nu vaak eenmaal minder motiverend dan werken voor jezelf. Wees reëel en bereid je voor dat ook jouw werknemers soms ziek zijn. En dat dat ook hartstikke normaal en prima is. Met deze tips houd je verzuimkosten onder controle.
Wat zijn verzuimkosten?
Verzuimkosten zijn alle kosten die je als werkgever maakt bij het uitvallen van een werknemer. Denk bijvoorbeeld aan het verplicht doorbetalen van salaris, zonder dat je daar iets voor terug krijgt. Of vervangend personeel inhuren om de organisatie draaiende te houden. En de uren die de hr-afdeling spendeert aan het begeleiden van de zieke werknemer. Alle uitgaven gerelateerd aan iemand uit het team die ziek is, vallen onder verzuimkosten.
Wat kost verzuim mijn bedrijf?
Elke situatie is anders, maar op basis van onderstaande vier kostenposten kan je een aardige inschatting maken wat het kost als een van je werknemers ziek is. Geen tijd om de rest van dit artikel te lezen? Bijvoorbeeld omdat er veel zieken in je organisatie zijn? Ga dan maar uit van € 300 schade voor elke dag dat iemand ziek is. En werkse nog!
1. Doorbetalen loon
Ziek of niet, een werknemer krijgt gewoon doorbetaald. Om snel te kunnen rekenen wil je het loon per werkdag weten. Vermenigvuldig daarvoor het bruto jaarsalaris met 1,35 (voor alle werkgeverslasten) en deel het door 240 (aantal werkdagen per jaar bij fulltime). Een zieke met een gemiddeld Nederlands maandsalaris van € 3.000 kost dus € 205 per dag.
2. Vervanging regelen
Personeel is schaars. Goed personeel nog schaarser. Als het erop lijkt dat iemand langer dan een paar dagen ziek is, moet je voor die functie vervanging regelen. Fijn als je het intern kan oplossen, want dat kost je niets extra. Tenminste, zolang er ergens anders
Een externe freelancer, direct of via een bureau, is een flexibele oplossing. Zo’n specialist gebruik je alleen zolang het nodig is en heeft door kennis en ervaring weinig inwerktijd nodig. Afhankelijk van het gewenste niveau ben je daarvoor tussen de € 400 en € 1.000 per dag kwijt.
Lijkt het erop dat de zieke werknemer echt voor lange tijd is uitgeschakeld? Dan zal je op zoek moeten naar een nieuwe collega. Daar zit je vaak minimaal een half jaar aan vast, dus houdt rekening met overcapaciteit als je uitvaller plotseling beter is.
3. Gemiste omzet
Wanneer je door het wegvallen van een logistieke werknemer minder werk kan aannemen, kost dat verzuim je direct omzet. Is je salesmanager afwezig? Dan loopt je acquisitie een deuk of jaag je zelfs bestaande klanten weg. En zit je beste programmeur thuis een potje te snotteren? Zet je dan maar schrap voor de vernietigende feedback van je klant als gevolg van projectvertraging.
Geen prettig vooruitzicht allemaal. Hoeveel je precies misloopt, is volledig afhankelijk van hoe je je business hebt ingericht en in welke branche je zit. Als vuistregel kan je stellen dat je door ziek personeel een evenredig deel aan inkomsten misloopt. Dus 1 op de 20 werknemers ziek leidt tot 5% minder handel.
4. Extra administratie
Er komt behoorlijk wat administratie kijken bij een zieke werknemer. Goed ondernemerschap is ook regelmatig checken hoe het met de patiënt gaat. Morele begeleiding en het maken van voortgangsrapporten is ook in je eigen belang. Mocht het verzuim tot een juridische strijd leiden tussen jou en de werknemer, dan wil je alles zwart-op-wit op papier hebben. Reken hiervoor een half uur extra werk (€ 15) per dag.
Verzuim per seizoen
Het CBS houdt data bij van ziekteverzuim in Nederland. Het gemiddelde verzuim in de afgelopen 10 jaar is 4,5%. We zijn dus elke 22 werkdagen een dag ziek. Dat is bijna elke maand een dag!
Ook is er een duidelijk patroon in de seizoenen. Ieder jaar zie je een piek aan ziekmeldingen in het 1e kwartaal. Het 3e kwartaal, zo rond de zomervakantie, zijn werknemers juist het minst vaak ziek. En het 2e en 4e kwartaal liggen dicht bij het jaargemiddelde.
Verzuim per branche
Niet in elke bedrijfstak komt verzuim even vaak voor. Personeel in de gezondheidszorg, onderwijs en openbaar vervoer zit tot twee keer zo vaak thuis als in bijvoorbeeld de financiële dienstverlening. In de bouw, ook een fysiek loodzwaar beroep, ligt het verzuimpercentage precies op landelijk niveau.
In de horeca is het bikkelhard werken, maar het was altijd een van de sectoren met het laagste ziekteverzuim. Dat komt waarschijnlijk door de vele parttimers en oproepkrachten. Kom je niet opdagen, dan krijg je simpelweg ook niet betaald. Dan komt verkoudheid gewoon minder vaak voor. Sinds de uitbraak van corona is het aantal zieken in de horeca echter rap gestegen. Het ligt nu op het Nederlands gemiddelde.
Boeren en vissers melden zich het minst vaak ziek. In deze autonome bedrijfstakken zie je duidelijk het effect van de ondernemersgeest. Niet opstaan betekent geen brood op de plank en misschien zelfs letterlijk geen ei in de pan.
Verzuim per bedrijf
Hoe groter je onderneming, hoe meer verzuim je kan verwachten. Bedrijven met meer dan 100 werknemers hebben ruim 2 keer zo veel zieken als bedrijven tot 10 werknemers. Misschien is het persoonlijke karakter van een kleine onderneming een drempel om je ziek te melden.
Langdurig arbeidsongeschikt
Sinds 2004 is de werkgever verplicht om bij arbeidsongeschiktheid loon door te betalen. Afhankelijk bij welke cao je bedrijf is aangesloten, betaal je minimaal 70% van het laatst verdiende loon. Na 2 jaar kan je een ontslagvergunning aanvragen bij UWV, waarna de werknemer een WIA-uitkering krijgt.
Verzuimverzekering
Je kan je als ondernemer tegen zo’n beetje alles verzekeren. De kunst is om een goede afweging te maken tussen de kans dat iets gebeurt en de bijbehorende schade. De kans op uitval van personeel is altijd reëel. En hoe vervelend dat voor die persoon ook is, voor jouw business loopt de schade bij langdurige ziekte al gauw uit de klauwen. Een verzuimverzekering is niet verplicht, maar zo’n groot risico afdekken hoort bij slim ondernemerschap.
Wat dekt een verzuimverzekering?
Een goede verzuimverzekering dekt de kosten van loondoorbetaling voor 2 jaar. Wil je dat preventie, verzuimbegeleiding en re-integratie ook vergoed wordt, kies dan voor een verzekering inclusief arbodienstverlening. De directeur-grootaandeelhouder (DGA) is in de meeste polisvoorwaarden uitgesloten, dus jezelf ziek melden blijft een slecht idee 😊.
Verzuimverzekering voor zzp’ers
Zolang je geen personeel in dienst hebt, heb je ook geen verzuimverzekering nodig. Maar als freelancer of zzp’er ben je wel 100% verantwoordelijk voor je eigen hachje. Werk je niet, dan verstuur je geen factuur en komt er dus geen geld binnen. Behalve jijzelf, is er niemand die het iets kan schelen dat je ziek in bed ligt, chess.com probeert uit te spelen of voor de zesde keer dit jaar naar de Efteling gaat.
Val je voor langere tijd uit, bijvoorbeeld door een ongeval of ziekte, dan is het belangrijk dat je niet zonder inkomen komt te zitten. Met een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV), Broodfonds of crowdsurance bescherm je jezelf tegen een persoonlijk faillissement.
Wat kost een verzuimverzekering?
De kosten van een verzuimverzekering is een percentage van de totale loonsom van je bedrijf. Je persoonlijke voorkeuren bepalen de hoogte van de premie. Een behoorlijk uitgeklede versie krijg je vanaf 1,5% van het totale bruto loon. Voor de meest uitgebreide dekking betaal je 5%. Dat komt neer op jaarlijks € 500 tot € 2.000 premie voor iemand met een inkomen van € 36.000.
Eigenrisicoperiode
De premie gaat omlaag bij een langere eigenrisicoperiode, omdat de verzekeraar dan niets uitkeert zolang het verzuim van korte duur is. Zo betaal je bij 2 weken wachttijd twee keer zo veel premie als bij een half jaar. Heb je genoeg financiële buffer om die eerste klap zelf op te vangen? Kies dan voor een goedkopere polis met lange eigenrisicoperiode.
Dekkingspercentage
Je bent wettelijk verplicht om 70% van het loon door te betalen, maar met een hogere uitkering als secundaire arbeidsvoorwaarde scoor je erg goed op LinkedIn. Het bijbehorend prijsverschil voor de verzuimverzekering valt mee. 100% loondoorbetaling kost iets van 15% meer premie in vergelijking met 70%. Een mooie middenweg is om het eerste jaar 100% uit te keren, en het tweede jaar 70%.
Werkgeverslasten
Je kan kiezen of je ook de werkgeverslasten verzekerd. Daaronder valt onder andere de inkomensafhankelijke bijdrage Zvw, sociale verzekeringen, vakantiegeld en pensioenpremie. Dat kost je bij elkaar zo’n 35% bovenop het bruto salaris. Als je die kosten meeverzekert, stijgt je premie evenredig mee.
Arbodienstverlening
Verzekeraars bieden de arbodienstverlening als optie aan. Dan nemen ze het hele re-integratietraject van de zieke werknemer uit handen. Dat scheelt je niet alleen een hoop kopzorgen, maar vrijwaart je ook van juridische fouten die de werknemer later tegen je kan gebruiken. Voor deze extra service betaal je € 200 tot € 300 per werknemer per jaar.
Voorkomen beter dan genezen
Verzuimkosten kunnen er flink inhakken. Een zieke werknemer kost jou als werkgever al gauw een paar ton per jaar. Toedeledokie, zuurverdiende vakantie naar Bali! Het is eigenlijk een no-brainer om het bedrijfsrisico op ziek personeel af te dekken met een verzuimverzekering. Wat nog veel beter is, is dat je werknemers überhaupt niet ziek worden.
Een gezonde werkomgeving
Ruim een derde van het verzuim heeft geen fysieke, maar een mentale achtergrond. Een te hoge werkdruk is de grote boosdoener. Bij psychische klachten als stress duurt het extreem lang voordat de werknemer weer aan het werk kan, gemiddeld bijna een jaar.
Bevlogenheid is het sleutelwoord voor een gezonde werkomgeving. Door werknemers actief te betrekken bij de doelen en de waarden van je bedrijf, maak je hun bijdrage in het geheel duidelijk. Dat verhoogt de productiviteit en verlaagt de kans op een burn-out.
Zorg voor een goede balans tussen druk en ontspanning. Tuurlijk moet het werk af. Daarvoor mag je best het uiterste van je team vragen. Maar muziek bestaat niet alleen uit climaxen. Soms is het energielevel even wat minder. Door open te staan voor nieuwe ideeën geef je werknemers de ruimte om persoonlijk te ontwikkelen. En vier de successen! Daardoor voelen mensen zich gewaardeerd. En laten we eerlijk zijn, iedereen gaat lekker op waardering.
Herken de signalen
Langdurig verzuim volgt vaak op frequent kort verzuim. Merk je dat iemand vrij regelmatig een dag ziek is? Bijvoorbeeld door migraine of griep? Probeer te achterhalen wat er werkelijk aan de hand is. Door de signalen op tijd te herkennen, kan je met een paar aanpassingen helpen iemand weer in z’n goede energie te zetten. Zo klein is het verschil tussen een werknemer die je gouden bergen oplevert, en een die je bakken met geld kost.
Veelgestelde vragen
Verzuimkosten zijn alle kosten die horen bij het wegvallen van een zieke werknemer. Denk aan loondoorbetaling, vervangend personeel en misgelopen omzet.
Dit kun je per dag berekenen door het bruto jaarsalaris met 1,35 (voor alle werkgeverslasten) te vermenigvuldigen en te delen door 240 (aantal werkdagen per jaar bij fulltime). Hier komen wel de kosten voor eventuele vervanging nog bij. En gemiste omzet. Als vuistregel kan je stellen dat je door ziek personeel een evenredig deel aan inkomsten misloopt. Dus 1 op de 20 werknemers ziek leidt tot 5% minder handel.
Het gemiddelde verzuim in Nederland over de afgelopen 10 jaar is 4,5%. Sinds 2021 loopt het verzuim op.
Met een verzuimverzekering dek je het risico af dat je een werknemer moet doorbetalen bij uitval door ziekte of een ongeval.
De werkgever is verplicht om 2 jaar lang minimaal 70% van het laatstverdiende loon door te betalen aan de zieke werknemer.