- Eigen vermogen op een balans is het verschil tussen bezittingen en schulden van een bedrijf, gezien als schuld aan de eigenaar.
- Gemiddeld eigen vermogen bereken je door het eigen vermogen aan het begin en einde van het boekjaar te middelen, essentieel voor financiële analyses.
- Rentabiliteit op eigen vermogen (REV) geeft aan hoe efficiënt een bedrijf winst genereert ten opzichte van het geïnvesteerde vermogen, cruciaal voor rendementsanalyse.
Heb jij soms ook het idee dat boekhouders een hele andere taal spreken? Ze schermen met termen als solvabiliteit, rentabiliteit, publicatieplicht én… eigen vermogen. Die laatste lijkt eenvoudig, maar heeft in het magische boekhoudland een hele specifieke betekenis. Hoe zit dat?
Eigen vermogen. Als je dat woord hoort, zie je misschien een soort Dagobert Duck voor je die zwemt in zijn geld. Maar als je de balans van een bedrijf opmaakt, bedoelen we met eigen vermogen toch iets anders. En dan is er ook nog zoiets als gemiddeld eigen vermogen en de rentabiliteit op eigen vermogen. Help?
Wat is eigen vermogen en hoe bereken je het?
Laten we met de overkoepelende term beginnen: eigen vermogen. Je komt het eigen vermogen tegen als je de balans van je bedrijf opmaakt. Zoals je misschien wel weet, staat aan de linkerkant de debetzijde (interne link) en aan de rechterkant de creditzijde (interne link). De debetzijde bestaat uit je activa: je bezittingen. De creditzijde bestaat uit je passiva: je schulden.
Als je je eigen vermogen wilt berekenen, hoef je eigenlijk alleen maar je schulden van je bezittingen af te trekken. De formule is altijd: bezittingen – schulden = eigen vermogen. Gek genoeg staat het eigen vermogen aan de rechterkant van de balans. Het klinkt misschien alsof eigen vermogen een bezit is, maar boekhouders zien eigen vermogen als de schuld van het bedrijf aan de eigenaar/eigenaren. We zeiden al dat ze soms een andere taal spreken.
Je kunt het eigen vermogen op meerdere manieren laten toenemen. Als je heel veel winst maakt, nemen je bezittingen en daarmee je eigen vermogen toe. Er blijft onderaan de streep immers meer over. Maar je eigen vermogen neemt ook toe als je vanaf je privérekening een storting doet in je bedrijf.
Gemiddeld eigen vermogen
Oké, je eigen vermogen is dus het bedrag dat overblijft als je je schulden van je bezittingen hebt afgehaald. Maar wat is dan gemiddeld eigen vermogen? Als je dat wilt berekenen, moet je weten hoe hoog je eigen vermogen aan het begin en aan het einde van het boekjaar was. Een boekjaar is de periode (vaak een kalenderjaar) waarover de boekhouding wordt bijgehouden. Die bedragen tel je bij elkaar op en deel je door twee.
Stel dat je eigen vermogen op 31 december 2021 50.000 euro was en op 31 december 2022 75.000 euro. De berekening gaat dan als volgt: 50.000 + 75.000 = 125.000. 125.000 / 2 = 62.5000. Je gemiddeld eigen vermogen bedraagt in dit geval dus 62.500 euro.
Rentabiliteit op eigen vermogen
Naast het eigen vermogen bestaat er ook zoiets als rentabiliteit op eigen vermogen (REV). De REV zegt iets over de verhouding tussen de winst die je bedrijf maakt en het vermogen dat je in je bedrijf geïnvesteerd hebt. Hoe meer winst je weet te creëren per geïnvesteerde euro, hoe hoger je rentabiliteit is. Snap je het nog niet helemaal? In ons uitgebreide artikel over de rentabiliteit op eigen vermogen leggen we het je haarfijn uit.
Dus, nog even in het kort: als je je eigen vermogen wilt berekenen, dan trek je je totale schulden van je totale bezittingen af. Je gemiddeld eigen vermogen bereken je door het eigen vermogen van twee boekjaren bij elkaar op te tellen en door twee te delen. En dat bedrag heb je weer nodig om je rentabiliteit te berekenen. Hopelijk kun je nu wat beter de weg vinden in het land der boekhouders!
Veelgestelde vragen
De balans van een bedrijf bestaat uit een debetzijde (links) en een creditzijde (rechts). Links staan al je bezittingen, ook wel de activa genoemd. Daar valt bijvoorbeeld je voorraad onder of de facturen die klanten nog aan je moeten voldoen. Aan de creditzijde vind je je passiva, ook wel schulden genoemd. Dat kan een lening zijn, maar ook een factuur die je nog moet betalen. Je eigen vermogen is wat overblijft als je je totale schulden van je totale bezittingen aftrekt. Gek genoeg zet je je eigen vermogen aan de kant van de passiva, omdat het eigen vermogen als een schuld van het bedrijf aan de eigenaar van het bedrijf wordt gezien.
Wat er onder eigen vermogen valt, hangt af van de context waarin de term wordt gebruikt. Op de balans is het niets meer dan het bedrag dat overblijft als je de totale schulden van de totale bezittingen aftrekt. Maar als je bijvoorbeeld een financieringsbegroting maakt, valt onder eigen vermogen het geld dat je zelf inbrengt in je bedrijf, maar ook zaken als een bedrijfsauto en -laptop.
Een negatief eigen vermogen op de balans, kan dat? Jazeker. Als je veel privé-opnamen doet, nemen je bezittingen op de balans af. Of misschien maakt je bedrijf keer op keer verlies. Op een gegeven moment kan je eigen vermogen die verliezen niet meer dragen. Dat resulteert dan vanzelf in een negatief eigen vermogen.
