- Activa zijn alle bezittingen van een bedrijf die in geldwaarde uitgedrukt kunnen worden, zoals machines, voorraden en financiële investeringen.
- Vaste activa, zoals bedrijfspanden en patenten, zijn bedoeld voor langdurig gebruik, terwijl vlottende activa, zoals voorraden en liquide middelen, kortlopend zijn.
- De balans toont de waarde van activa aan de debetzijde, en het is cruciaal voor ondernemers om de verhouding tussen activa en passiva te begrijpen voor financiële stabiliteit en liquiditeitsbeheer.
Boekhouders praten het liefst de hele dag over activa: alle bezittingen van je bedrijf. Die staan aan de debetzijde van je balans, nog zo’n boekhoudersdingetje. Maar toch is het goed om te begrijpen wat activa eigenlijk zijn. Aan de hand van de activa kun je namelijk een inschatting maken of je genoeg inkomsten gaat hebben. En of je rekeningen en toekomstige belastingaanslagen wel kunt ophoesten. Ook helpt je het in gesprekken met je boekhouder. Als je je balans en je winst- en verlies rekening beter begrijpt, weet je hoe je bedrijf ervoor staat. Laten we de vaste en vlottende activa verder uitleggen.
De betekenis van activa
Activa zijn alle bezittingen van je onderneming die je kunt uitdrukken in een geldwaarde. Ook niet onbelangrijk: activa dragen bij aan het uitvoeren van je bedrijf. Het zijn zaken waarin je geïnvesteerd hebt, zoals machines en bedrijfsmiddelen, maar ook voorraden, grondstof en bijvoorbeeld licenties, patenten en ontwikkelingskosten. Er zijn twee soorten activa: vaste en vlottende.
Vaste activa
Vaste activa zijn bezittingen die langer dan een jaar aan je bedrijf zijn verbonden en een bijdrage leveren aan de uitvoering van je bedrijf. Ze zijn niet bedoeld om verkocht te worden. Vaste activa verdelen we in 3 groepen.
Immateriële vaste activa
Heb je bezittingen die je niet kunt aanraken, maar die wel een belangrijke waarde vertegenwoordigen? Dat zijn de immateriële vaste activa. Goede voorbeelden zijn patenten of octrooien, vergunningen en goodwill.
Materiële vaste activa
De bezittingen die je wel kunt aanraken zijn materiële vaste activa. Je bedrijfspand, computers, het wagenpark, noem maar op. Ook die fijne nietmachine van je collega valt onder de materiële vaste activa.
Financiële vaste activa
De financiële vaste activa zijn financiële bezittingen van je bedrijf. Daaronder vallen leningen die je hebt uitstaan aan anderen en ook bijvoorbeeld langlopende aandelen die je in een ander bedrijf of een dochteronderneming hebt. Overigens zijn je banksaldo of kasgeld géén financiële vaste activa. Dit zijn liquide middelen en die horen bij de vlottende activa.
Vlottende activa
Vlottende activa staan korter dan een jaar op de balans, of gaan zelfs maar één bedrijfsproces mee. Je mag er sowieso van uitgaan dat vlottende activa binnen een jaar worden omgezet in keiharde euro’s. De waarde van vlottende activa verandert vaak elke dag. Voorbeelden van vlottende activa:
- Je voorraad
- Grondstoffen
- Geld dat je tegoed hebt van je debiteuren
- Liquide middelen: saldo’s van je bankrekening en kas
Vaste vs. vlottende activa
Als je je vaste activa vergelijkt met je vlottende activa, krijg je een idee van het vermogen van je bedrijf. Ook geeft het een indicatie van de liquiditeit: of je voldoende geld hebt om aan kortlopende financiële verplichtingen te voldoen. De hoeveelheid en verhouding van vaste en vlottende activa kan je helpen als ondernemer. Met veel vlottende activa heb je vaak sneller geld bij de hand, dan wanneer het vastzit in vaste activa. Dat kan in de praktijk bijvoorbeeld betekenen dat je minder snel geld hoeft te lenen.
Al je activa op de balans
Op de balans staan alle bezittingen van het bedrijf afgezet tegen de schulden. Daarmee krijg je een beeld van hoe de tent ervoor staat. Je zou het kunnen zien als een soort waardebepaling van je onderneming. In principe is de balans niet iets waar je elke dag mee bezig bent. Behalve als je boekhouder bent en het liefst de hele dag met je neus in de cijfers zit natuurlijk.
De activa waarvan je de waarde in geld kunt uitdrukken komen aan de debetzijde op je balans. Heb je bezittingen waarvan je dat niet kunt? Dan komen ze ook niet op de balans. Saai verhaal hè? Als het goed is houdt je boekhouder het allemaal voor je bij.
Vaste activa afschrijven
Vaste activa zijn vaak relatief grote investeringen die je meerdere jaren gebruikt. Je bedrijfspand is daar een goed voorbeeld van, maar ook machines, computers en vervoermiddelen gaan een tijdje mee. De investeringen van die vaste activa kunnen soms best wel een stempel drukken op de winst in het jaar van aanschaf, terwijl je er dus veel langer gebruik van maakt.
Omdat je activa afschrijft in meerdere jaren, verdelen boekhouders de kosten van de activa vaak lineair over de gebruiksduur. Ze delen de aanschafkosten door het aantal jaren gebruiksduur. Die bedrijfswagen van € 40.000,- die 5 jaar meegaat, komt in dat geval bij de vaste activa 5 jaar lang voor € 8.000,- op de balans te staan. Geen stress, ook dit is vooral een dingetje voor je boekhouder.
Activa vs. passiva
Activa zijn dus de bezittingen van je bedrijf. Daar staan de passiva tegenover. Hieronder vallen de schulden en het eigen vermogen (het verschil tussen de bezittingen en schulden) van je bedrijf. De waarde van de passiva is op je balans exact even groot als die van de activa. Anders zou het hele zaakje ook niet in balans zijn… ☺
Vergeet de activa maar weer!
Als ondernemer hoef je je echt niet dagelijks druk te maken over je activa en passiva. Waarschijnlijk ben je veel liever bezig met ondernemen dan met alle cijfertjes van je bedrijf. Vergeet die activa dus maar! Nee, geintje natuurlijk. Wat boekhoudkundige kennis helpt je absoluut bij het ondernemen én je stelt er betere vragen door aan je boekhouder. Vindt hij of zij hartstikke fijn. Als je een goede boekhouder hebt die je adviseert, mag je de activa wat ons betreft wél weer gauw vergeten 😉
Veelgestelde vragen
Activa zijn alle bezittingen van een bedrijf die uitgedrukt kunnen worden in een geldwaarde. Het gaat bijvoorbeeld om je bedrijfspand, machines, computers, maar ook voorraden en grondstoffen. Zelfs licenties en patenten horen bij de activa, omdat ook die bijdragen aan het uitvoeren van je bedrijf.
Vaste activa zijn bezittingen die langere tijd een bijdrage leveren aan de uitvoering van je bedrijf en ze zijn niet bedoeld om verkocht te worden. Je hebt immateriële, materiële en financiële vaste activa.
Immateriële vaste activa zijn bezittingen van je bedrijf die je niet kunt aanraken, maar die wel een waarde vertegenwoordigen. Patenten en octrooien, maar ook goodwill zijn goede voorbeelden van immateriële vaste activa.
Financiële bezittingen zoals leningen die je hebt uitstaan bij anderen of langlopende aandelen in een ander bedrijf of dochteronderneming zijn financiële vaste activa. Geld op de bank of in kas zijn liquide middelen, ze horen niet bij de financiële vaste activa.
Vlottende activa gaan minder dan een jaar of zelfs maar één bedrijfsproces mee. Voorbeelden van vlottende activa zijn je voorraad, grondstoffen en geld dat je tegoed hebt van debiteuren.
De activa zijn de bezittingen van je bedrijf. Passiva zijn de schulden en het eigen vermogen van de onderneming. Op de balans zijn de waardes van de activa en passiva even groot.
